زندگی با تستوسترون پایین برای هر مردی روش وحشتناکی برای زندگی است. خبر خوب این است که با کمک این آموزش می توانید تولید تستوسترون خود را افزایش دهید و میل جنسی را افزایش دهید.
امروزه هجوم خود تشخیصی ها با انبوهی از محصولات جایگزین تستوسترون جدید و تعریف مبهم این بیماری تقویت شده است.
در واقع، بیشتر علائم تستوسترون پایین با سایر شرایط پزشکی رایج تر نیز مشترک است. به عنوان مثال، سطح انرژی پایین ده ها توضیح دارد که تستوسترون پایین یکی از دلایل کمتر محتمل است.
با این وجود، سطح تستوسترون خون از سن سی سالگی شروع به کاهش 1 درصد در سال می کند. تا سن شصت سالگی، از هر پنج مرد، یک نفر سطح تستوسترون پایینی خواهد داشت.
اگرچه هیچ سازمان حاکمیتی وجود ندارد که تعیین کند چه کسی کاندید مناسبی برای جایگزینی تستوسترون است، اکثر پزشکان معتبر موافقند که جایگزینی فقط در بیمارانی که هم سطح تستوسترون خونشان پایین است و هم حداقل یک علامت مرتبط با تستوسترون پایین دارند برای این کار در نظر گرفته شوند.
به عنوان مثال، اگر سطح تستوسترون سِرُم خون مردان نرمال باشد، تستوسترون نباید برای درمان خستگی یا اختلال عملکرد جنسی تجویز شود. در هر صورت، پزشک شما باید قبل از در نظر گرفتن جایگزینی تستوسترون، علل دیگر علائم شما را جستجو کند، به خصوص اگر سطح تستوسترون در خون طبیعی باشد.
برای افزودن به سردرگمی، در مورد اینکه چه سطح خونی طبیعی در نظر گرفته می شود، اختلاف نظر وجود دارد. محدوده طبیعی تستوسترون 300 الی 900 نانوگرم در دسی لیتر است.
به طور معمول، هر سطح خونی کمتر از 300 نانوگرم در دسی لیتر پایین در نظر گرفته می شود. با این حال، این سطح می تواند بر اساس عوامل دیگری مانند زمان خون گیری متفاوت باشد.
به طور کلی توصیه می شود که آزمایش خون در صبح زمانی که سطح تستوسترون در خون در اوج است انجام شود. اگر سطح پایین در اواخر روز به دست آمد، آزمایش باید در صبح تکرار شود. اگر خونگیری بعد از ظهر در محدوده طبیعی باشد نیازی به تکرار آزمایش نیست.
برای سطح مرزی تستوسترون، آزمایشات اضافی باید انجام شود. آزمایش استانداردی که ما در مورد آن صحبت کردیم معمولاً به عنوان سطح "تستوسترون کل" نامیده می شود.
این تستوسترون شناور آزاد و تستوسترون متصل به پروتئین های موجود در جریان خون را اندازه گیری می کند. این تستوسترون "آزاد" است که جزء فعال و هورمونی است که مسئول بسیاری از عملکردها از جمله میل جنسی، قدرت استخوانی، توده عضلانی، سطح انرژی و حتی خلق و خوی مرد است.
به این ترتیب، علائم معمول مرتبط با تستوسترون پایین عبارتند از: میل جنسی پایین، کاهش عملکرد نعوظ، از دست دادن توده عضلانی، کاهش توده استخوانی(پوکی استخوان)، تغییرات خُلقی، افسردگی، افزایش چربی بدن و خستگی.
اگرچه راه‌هایی برای محاسبه یا اندازه‌گیری مستقیم سطح تستوسترون آزاد وجود دارد، اما این آزمایش برای اندازه‌گیری تستوسترون آزاد گران است و عمدتاً از بین رفته است. بهترین آزمایش برای بیماران مرزی «تستوسترون زیستی در دسترس» است.
تستوسترون پایین یا هیپوگنادیسم پایین
هیپوگنادیسم (که کمبود آندروژن نیز نامیده می شود) وضعیتی است که در آن بیضه ها مقدار مناسبی تستوسترون تولید نمی کنند و در نتیجه علائم بالینی مطابق با کمبود تستوسترون ایجاد می شود.
علل تستوسترون پایین
شایع ترین علت کمبود آندروژن تولید کم هورمون لوتئینیزه کننده (LH) توسط غده هیپوفیز است.
در واقع، وقتی سطح تستوسترون پایین است، غده هیپوفیز باید سطوح بالایی از LH تولید کند تا بیضه ها را برای تولید تستوسترون بیشتر تحریک کند.
کاهش تولید LH در مردان میانسال و مسن به دلایل نامعلومی رخ می دهد. با کاهش LH از غده هیپوفیز، بیضه ها برای تولید تستوسترون تحریک نمی شوند. این وضعیت هیپوگنادیسم ثانویه نامیده می شود. در موارد نادر، این می تواند ناشی از یک تومور خوش خیم غده هیپوفیز باشد که در صورت مشکوک بودن تنها با یک اسکن تصویربرداری ویژه، تصویربرداری تشدید مغناطیسی یا MRI قابل تشخیص است.
هیپوگنادیسم اولیه زمانی رخ می دهد که بیضه ها آسیب دیده و قادر به تولید مقادیر کافی تستوسترون نباشند. نمونه هایی از هیپوگنادیسم اولیه عبارتند از: بیضه نزول نکرده، عفونت های قبلی بیضه، شیمی درمانی قبلی، و جراحی قبلی اینگوینال یا کیسه بیضه.
سایر علل کاهش تستوسترون، تعامل بین غده هیپوفیز و بیضه ها را مختل می کند. اینها عبارتند از دیابت، بیماری مزمن کلیوی، آپنه خواب، استفاده از مواد افیونی، استفاده از داروهای ضد افسردگی خاص (Celexa®، Lexapro®، Prozac®، Paxil®، Zoloft®)، داروهای مورد استفاده برای درمان سرطان پروستات، نارسایی مزمن کبد، اعتیاد به الکل، مواد مخدر.
خطرات جایگزینی تستوسترون
برخی از مردان با سطح تستوسترون "طبیعی" ممکن است احساس کنند که سطح آنها ممکن است برای آنها نرمال نباشد. اولین مشکل این رویکرد این است که مردی با مقدار مناسب تستوسترون می تواند با مقدار اضافی احساس بهتری داشته باشد.
در واقع، به همین دلیل، تستوسترون می تواند بسیار اعتیادآور باشد. یک مثال نسبتاً متداول بدنسازانی است که از دوزهای اضافی تستوسترون برای عضله سازی بدون هیچ نظارت پزشکی استفاده می کنند. این ماهیت اعتیادآور دارو است که باعث شد FDA(سازمان غذا و دارو آمریکا) تستوسترون را به عنوان یک ماده کنترل شده، مشابه مواد مخدر، تنظیم کند.
به این ترتیب، FDA تجویز تستوسترون از طریق تلفن را مجاز نمی‌داند و در اکثر ایالت‌ها باید نسخه کتبی از پزشک تهیه شود.
جایگزینی تستوسترون همچنین می تواند بر نحوه تولید تستوسترون طبیعی بدن شما تأثیر بگذارد. غده هیپوفیز غده کوچکی است که در زیر مغز قرار دارد و نحوه تولید برخی هورمون ها را در بدن تنظیم می کند. اگر این غده کوچک از هر منبعی تستوسترون را در خون تشخیص دهد، به بیضه ها می گوید که تولید تستوسترون را متوقف کنند. با در نظر گرفتن این مفهوم، جایگزینی تستوسترون دقیقاً همان "جایگزینی" است. در غیر این صورت، آن را "افزایش تستوسترون" می نامیدند.
هر چه مرد مدت بیشتری درمان جایگزینی تستوسترون را دریافت کند، پس از توقف جایگزینی، مدت بیشتری طول می کشد تا تولید طبیعی او بازگردد.
غده هیپوفیز نیز بر تولید اسپرم در بیضه تأثیر می گذارد. هنگام دریافت تستوسترون، غده هیپوفیز ارسال این سیگنال های هورمونی به بیضه را متوقف می کند. در نتیجه تولید اسپرم و کیفیت اسپرم به شدت کاهش می یابد. این تأثیر بر باروری معمولاً برگشت پذیر است.
با این حال، برای مردانی که علاقه مند به حفظ باروری خود هستند، به جای تستوسترون، دارویی که مشابه هورمون هیپوفیز است (کلومید خوراکی یا HCG زیر جلدی) تجویز می شود. Clomid و HCG باعث می شوند که بیضه های خود مرد تستوسترون بیشتری تولید کنند، اما بر تولید اسپرم تأثیر منفی نمی گذارند.
تستوسترون زیاد چه خطراتی دارد؟
تستوسترون بیش از حد می تواند باعث تولید بیش از حد گلبول های قرمز خون شود. اگر تعداد گلبول‌های قرمز یا هماتوکریت بسیار بالاتر از 50 درصد باشد، خون ما خیلی غلیظ می‌شود.
این خون اضافی ممکن است شریان های کوچک را مسدود کند - مانند شریان هایی که به قلب یا مغز می روند - در نتیجه خطر حمله قلبی یا سکته را افزایش می دهد.
داشتن تعداد زیاد گلبول های قرمز مانند لخته شدن خون نیست بنابراین آسپرین یا سایر رقیق کننده های خون بر آن تأثیر نمی گذارد.
تستوسترون بر پروستات نیز تأثیر می گذارد. به طور بالقوه باعث افزایش اندازه پروستات، اختلال در عادات ادراری و افزایش سطح PSA می شود (آزمایش خون برای غربالگری سرطان پروستات).
اگرچه شواهدی مبنی بر اینکه تستوسترون باعث سرطان پروستات می شود وجود ندارد، نظارت دقیق بر سطح PSA و انجام معاینه دیجیتال در طول جایگزینی تستوسترون توصیه می شود. اکثر پزشکان توصیه می‌کنند که مردانی که جایگزین تستوسترون دریافت می‌کنند باید هر شش تا دوازده ماه یک بار آزمایش PSA و دیجیتال رکتوم را انجام دهند.
چندین گزارش نشان داده اند که جایگزینی تستوسترون خطر بروز یک رویداد قلبی عروقی را افزایش می دهد (حتی با شمارش طبیعی گلبول های قرمز خون).
ارزیابی دقیق خطر و نظارت بر هر مردی که برای جایگزینی تستوسترون در نظر گرفته می شود، باید انجام شود. در مردانی که در معرض خطر بیشتری برای بیماری های قلبی عروقی هستند، علیرغم علائم کمبود آندروژن یا سطوح پایین تستوسترون خون، باید از جایگزینی آن اجتناب شود.
مانیتورینگ باید شامل شمارش منظم خون، سطح تستوسترون، آزمایش خون PSA و آزمایش عملکرد کبد باشد. مردان فقط باید حداقل مقدار تستوسترون لازم برای رسیدن به اهداف ضروری را دریافت کنند.
خطرات تستوسترون پایین
تستوسترون یک هورمون ضروری است. تا حدودی مسئول حفظ توده بدون عضلانی بدن، سلامت استخوان ها و تولید گلبول های قرمز خون است.
کمبود تستوسترون خطر ابتلا به چاقی، دیابت، سندرم متابولیک، پوکی استخوان و افسردگی بالینی را افزایش می دهد.
جالب توجه است که کاهش وزن، کنترل دیابت، ورزش متوسط (مخصوصاً وزنه برداری)، عادات خواب بهتر و حتی رابطه جنسی می تواند سطح تستوسترون را به میزان قابل توجهی بهبود بخشد. این مثال خوبی از "مرغ و تخم مرغ" است. آیا کمبود باعث بروز علائم می شود یا علائم باعث کمبود؟ نظر ما این است که احتمالاً هر دو است.
اثرات قلبی عروقی در مورد جایگزینی تستوسترون
جایگزینی تستوسترون در بیماران خاص می تواند خطر حوادث قلبی عروقی مانند سکته مغزی و حمله قلبی را افزایش دهد. با این حال، مدت‌هاست که می‌دانیم مردانی که دچار کمبود آندروژن هستند نیز بیشتر احتمال دارد که یک رویداد قلبی عروقی را تجربه کنند. بنابراین کدام یک درست است؟ احتمالا هر دو.
بنابراین، چه توضیحی در پشت انتهای به ظاهر متناقض این طیف وجود دارد. برای مثال، با کمبود تستوسترون، چاقی شایع‌تر است، اما مطمئناً برای قلب سالم نیست. با این حال، بیماران مبتلا به بیماری قلبی موجود نسبت به تغییرات حجم خون حساس تر هستند. جایگزینی تستوسترون می تواند باعث احتباس مایعات در این بیماران شود و فشار بیشتری بر قلب وارد کند.
هر مردی محدوده ایده آلی برای سطح تستوسترون خود دارد. تستوسترون بیش از حد خوب نیست. خیلی کم هم خوب نیست این مفهوم برای بسیاری از خواسته های بدن ما صدق می کند. هدف پزشک کمک به شما برای رسیدن به سطح تستوسترون است که برای شما مناسب است تا علائم تستوسترون پایین شما را بهبود بخشد.
شروع درمان تستوسترون پایین
پزشک شما ابتدا یک شرح حال دقیق و معاینه فیزیکی به منظور تأیید تشخیص همانطور که در بالا توضیح داده شد و همچنین احتمالاً برای تعیین علت زمینه ای انجام می دهد. تکرار آزمایش خون اغلب ضروری است.
این آزمایش ها شامل سطح تستوسترون، سطح PSA و هورمون های هیپوفیز در برخی موارد می شود. سابقه پزشکی شما همچنین به ارزیابی خطرات مرتبط با کمبود و جایگزینی هورمون کمک می کند.
انواع روش های جایگزینی تستوسترون
داروهای خوراکی معمولاً یک گزینه نیستند. قرص‌های تستوسترون در مقایسه با سایر روش‌های مصرف، احتمال آسیب رساندن به کبد را دارند. با وجود راحتی آشکار، به دلیل این عوارض جانبی، تستوسترون خوراکی انتخاب ضعیفی است.
دوز موضعی از طریق پوست به سه شکل است: پچ، ژل و مایع زیر بغل. این درمان‌های موضعی همگی نیاز به مصرف روزانه صبحگاهی دارند و احتمالاً تولید تستوسترون طبیعی را بهتر از سایر روش‌های جایگزینی تقلید می‌کنند.
با این حال، برخی از مردان این تستوسترون های موضعی را ناخوشایند، کثیف و به راحتی فراموش می کنند که هر روز استفاده کنند. باید مراقب بود که دارو به پوست شخص دیگری (به ویژه کودکان) منتقل نشود.
توصیه می شود همه مردان پس از استفاده از ژل تستوسترون، دست های خود را با دقت بشویند. هزینه نیز می تواند بسیار بالا باشد، اگرچه اغلب می توان تا حدی با استفاده از داروخانه ترکیبی آن را برطرف کرد.
تزریق عضلانی تستوسترون نیاز به تزریق با سوزن هر یک تا دو هفته یکبار دارد. این گزینه درمانی رایج ترین روش تحویل تستوسترون است، احتمالاً از آنجایی که تقریباً طولانی ترین روش بوده است.
با این حال، حفظ سطوح ثابت بسیار دشوار است. به عنوان مثال، در چند روز اول پس از تزریق، سطوح می تواند بسیار بالا باشد و حتی باعث سرخوشی شود.
برعکس، در روزهای منتهی به تزریق بعدی، سطح می تواند به شدت کاهش یابد و باعث کاهش شدید خُلق و خو و انرژی شود. ما اغلب از این به عنوان "اثر یویو" یاد می کنیم.
یک روش تا حدی جدید از ویفر بسیار کوچکی استفاده می کند که در خط لثه روی گونه داخلی قرار می گیرد. این پچ باکال نامیده می شود. با این حال، اکثر مردان دوست ندارند چیزی را برای مدت طولانی در دهان خود نگه دارند.
عوارض جانبی درمان با تستوسترون
همانطور که قبلا ذکر شد، تستوسترون درمانی می تواند خطر لخته شدن خون و سکته مغزی را در مردان افزایش دهد. این نتیجه تحریک تولید گلبول های قرمز است.
ما توصیه می کنیم که همه مردانی که تحت درمان جایگزین تستوسترون هستند هر شش ماه یک بار آزمایش خون کامل (یا CBC) انجام دهند.
اگر تعداد گلبول های قرمز به میزان قابل توجهی افزایش یابد، به مردان توصیه می شود که در یک بانک خون، خون اهدا کنند و شمارش خون را در چند هفته تکرار کنند تا ببینند که شمارش در محدوده طبیعی است.
گاهی اوقات، دوز تستوسترون را می توان برای دستیابی به تعداد گلبول های قرمز قابل قبول کاهش داد. با این حال، در برخی از مردان، اهدای خون منظم بخشی از درمان خواهد بود.
عوارض جانبی غیر معمول جایگزینی تستوسترون شامل آپنه خواب، آکنه، و بزرگ شدن سینه (یا ژنیکوماستی) است. همه این عوارض گذرا هستند و در صورت قطع درمان با تستوسترون از بین خواهند رفت.
مردانی که از ژل تستوسترون استفاده می کنند باید پس از استفاده از تستوسترون موضعی دست های خود را به طور کامل بشویند و مطمئن شوند که هیچ کس دیگری نقاطی را که دارو را استفاده می کنند لمس نکند. اگر زن یا کودکی با ژل های تستوسترون تماس پیدا کند، می تواند عوارض جانبی در آنها ایجاد کند، از جمله رشد مو در زنان و بلوغ زودرس در کودکان خردسال.
موارد منع استفاده از درمان جایگزین تستوسترون
جایگزینی تستوسترون در مردانی که سرطان پروستات درمان نشده، تعداد گلبول های قرمز خون بالا، نارسایی احتقانی قلب (CHF)، بیماری کبد و احتباس آب قابل توجه دارند، منع مصرف دارد.
همچنین در مردان مبتلا به آپنه خواب، بزرگی خوش خیم پروستات و بیماری های قلبی عروقی باید احتیاط کرد.
مزایای جایگزینی تستوسترون
با وجود خطرات احتمالی، تستوسترون یک هورمون ضروری است. بازگشت به سطح طبیعی می تواند به مزایای زیر منجر شود:
- افزایش میل جنسی
- افزایش توده عضلانی
- کاهش توده چربی
- کنترل بهتر دیابت
- اصلاح کم خونی
- بهبود استحکام استخوان ها
- بهبود خلق و خو
- احساس خوب بودن
- بهبود کلسترول و سطح لیپید
یائسگی مردان
سطح تستوسترون به طور طبیعی با هر دهه از زندگی کاهش می یابد. برخی استدلال می کنند که این یک روند طبیعی است که نباید درمان شود. با این حال، هیچ سطح تستوسترون خون به خوبی تثبیت نشده است که برای سن تنظیم شده باشد.
پرسشنامه کمبود آندروژن در مردان سالخورده (ADAM) در مورد علائم تستوسترون پایین برای کمک به مردان برای توصیف نوع و شدت علائم تستوسترون پایین ایجاد شد. در اینجا ده سوال ساده وجود دارد:
1. آیا کاهش میل جنسی دارید؟
2. آیا کمبود انرژی دارید؟
3. آیا کاهش قدرت و یا استقامت دارید؟
4. آیا قد خود را از دست داده اید؟
5. آیا متوجه کاهش "لذت از زندگی" شده اید؟
6. آیا غمگین و یا بدخُلق هستید؟
7. آیا قدرت نعوظ شما کمتر است؟
8. آیا اخیراً متوجه بدتر شدن توانایی خود در ورزش شده اید؟
9. آیا بعد از شام به خواب می روید؟
10. آیا اخیراً عملکرد کاری شما بدتر شده است؟
اگر به سوال 1 یا سوال 7 "بله" پاسخ دهید یا به بیش از سه سوال "بله" پاسخ دهید، ممکن است تستوسترون پایینی داشته باشید.
مانند بسیاری از موارد در پزشکی، درمان ها باید فردی باشند. جایگزینی تستوسترون را نباید به عنوان چشمه جوانی در نظر گرفت. تا آنجا که هر مردی دوست دارد، جایگزینی تستوسترون زمان را به عقب برنمی‌گرداند. مدیریت باید در جهت کاهش اثرات مضر سلامتی ناشی از کاهش تولید تستوسترون باشد.
کلام آخر
کمبود تستوسترون میلیون ها مرد میانسال و مسن را تحت تاثیر قرار می دهد. بسیاری از مردان با سطح تستوسترون پایین علائمی مانند سطح انرژی پایین، کاهش توده عضلانی، کاهش تراکم مواد معدنی استخوان، و تأثیر منفی بر خلق و خوی مردان دارند. تشخیص تستوسترون پایین به راحتی با آزمایش خون بهتر است در صبح انجام شود.
اکثر مردان با تستوسترون پایین و علائم تستوسترون پایین کاندیدای درمان جایگزینی تستوسترون هستند.
گزینه های متعددی برای درمان تستوسترون کم وجود دارد که شامل تزریق، تستوسترون موضعی و گلوله های تستوسترون می شود.
مردانی که جایگزین تستوسترون دریافت می‌کنند باید به طور منظم سطح PSA و تعداد گلبول‌های قرمز خون خود را چکاپ کنند. بنابراین اگر آنقدر که می خواهید مرد نیستید، با پزشک خود صحبت کنید و آزمایش خون تستوسترون بدهید.
