مخاط دهانه رحم یک مایع ژل مانند شفاف است که توسط دهانه رحم و لایه های بالایی طاق واژن تولید می شود و از طریق واژن ترشح می شود و در حوزه پزشکی از این مخاط به عنوان شاخصی برای سلامت واژن استفاده می شود.
ترشحات مخاطی دهانه رحم می تواند در رنگ ها و بوهای مختلفی ظاهر شود. ما به طور خلاصه به انواع و اقسام آن و همچنین روش های درمانی آنها خواهیم پرداخت.
- شفاف و بی بو/بوی خفیف: ترشح شفاف یا کمی سفید رنگ طبیعی و سالم است. ممکن است بویی همراه با ترشح وجود داشته باشد یا نباشد، اما قوی نباشد. مقدار ترشحات مخاطی بستگی به این دارد که زن در حال تخمک گذاری، بدون تخمک گذاری یا باردار بودن است.
- ترشحات خاکستری: ترشحات خاکستری غلیظ غیرطبیعی است و معمولاً با واژینوز باکتریایی دیده می شود و همچنین متوجه بوی شَدید ماهی خواهید شد.
- ترشحات صورتی: اگر خونریزی در سطح دهانه رحم یا در سطح کاشت زیگوت در دیواره رحم وجود داشته باشد، احتمالاً به دلیل مخلوط شدن خون با مخاط طبیعی دهانه رحم، ترشحات صورتی رنگ مشاهده خواهید کرد.
- ترشح قرمز: ترشح قرمز می تواند نشان دهنده دو چیز باشد. یا زن در حال قاعدگی است، در این صورت مقدار خون بسیار بیشتر از خود ترشحات خواهد بود، یا عفونت، پولیپ یا تومور در دستگاه تناسلی وجود دارد که بر خلاف فوران دردناک به صورت خونریزی آهسته بدون درد ظاهر می شود.
- ترشحات زرد-سبز: این نوع ترشحات بدبو همراه با بیماری های مقاربتی مانند سوزاک (عمدتاً مایل به زرد) و تریکومونیازیس (عمدتاً مایل به سبز با بوی ماهی) دیده می شود.
- ترشحات سفید غلیظ: ترشحات سفید غلیظ اغلب در عفونت های مخمری واژن مانند کاندیدیازیس ولوواژینال دیده می شود. این ترشحات دارای غلظت تقریباً پنیری با بوی تند است.
به طور کلی، هر گونه ترشح رنگی با بوی غیرعادی دلیلی برای بررسی است و باید به محض ایجاد چنین ناهنجاری در ترشحات مخاط دهانه رحم به پزشک مراجعه کنید.
بوی واژن
معمولا گفته می شود که واژن نباید بو داشته باشد که این نادرست است.
هیچ واژنی بی بو نیست. بوی واژن می تواند از مِسی تا شیرین متغیر باشد. ممکن است بوی واژن شما بسته به رژیم غذایی و چرخه قاعدگی شما تغییر کند.
تبلیغات متعددی برای محصولات واژن معطر وجود دارد. یک واژن سالم بوی چیزهای مختلفی می دهد، اما قطعا بوی گُل یکی از آنها نیست.
حقیقت این است که واژن شما دارای میلیاردها باکتری است. و ترکیب دقیق این باکتری به صورت روزانه، تغییر می کند.
این تغییر در باکتری ها اجتناب ناپذیر است. این تغییرات بو به احتمال زیاد ناشی از چرخه قاعدگی، عادات بهداشتی و ... شماست.
علاوه بر این، واژن حاوی مجموعه ای از غدد عرق است، بنابراین جای تعجب نیست که واژن شما بو بدهد.
در اینجا یک راهنمای صحیح پزشکی برای برخی از بوهای رایج واژن آورده شده است:
- پوسیده - اگر بو مانند یک ارگانیسم مرده پوسیده باشد، می تواند یک تامپون فراموش شده باشد. ممکن است چند روزی است که تامپون را در واژن خود گذاشته باشید. این بو به دلیل ترکیبی از خون قدیمی، باکتری ها و ترشحات واژن گیر کرده در تامپون ایجاد شده باشد.
- بوی ماهی - اگر متوجه بوی ماهی از واژن خود شوید، شبیه بوی ماهی در حال تجزیه، ممکن است واژینوز باکتریایی داشته باشید.
- بوی مواد شیمیایی - تجمع ادرار یکی از دلایل بوی شیمیایی است. هنگامی که بوی شَدید شیمیایی وجود دارد، نشانه کم آبی بدن است. همچنین ممکن است به دلیل استفاده شما از روان کننده یا کاندوم باشد.
- بوی راسوی بدبو - عرق کردن مقصر بوی بد واژن است. این به ویژه در زمان استرس عاطفی قابل توجه است. تعریق از طریق غدد آپوکرین در زیر بغل و کشاله ران شما واکنشی به پریشانی عاطفی است.
- بوی خاکی - اگر واژن شما کمی بوی شیرین می دهد، مانند ملاس، علت آن باکتری است که ممکن است سطح pH شما را کمی تغییر دهد.
- بوی فلز - بوی فلز در ناحیه واژن می تواند ناشی از خون در دوران قاعدگی باشد. این به این دلیل است که خون حاوی آهن است و ممکن است بوی فلزی به طور طبیعی با ترشح همراه باشد. گاهی اوقات به دلیل خونریزی جزئی بعد از رابطه جنسی ایجاد می شود. این معمولاً به دلیل خشکی واژن یا رابطه جنسی شدید ایجاد می شود که می تواند منجر به بریدگی یا خراش های جزئی شود.
تمیز کردن واژن و فرج(مهبل)
به من آموختند که روش مناسب برای شستن واژن این است که آن را از داخل به بیرون با انگشتانم بشویم. من مجبور شدم در طول این سالها در روش خود تجدید نظر کنم.
من توصیه نمی کنم داخل بدن خود را با انگشتان خود بشویید. حفره واژن شما خود تمیز شونده است. علاوه بر این، اگر ناخن‌های شما کثیف باشد، در معرض خطر هُل دادن باکتری‌ها به داخل واژن و ایجاد عفونت قارچی قرار می‌گیرید. و این چیز خوبی نیست.
توصیه می شود از آب گرم برای شستن فرج(مهبل) خود استفاده کنید. همچنین لب‌هایتان(مهبل) را از هم باز کنید و از یک دستمال یا دست‌هایتان برای تمیز کردن اطراف چین‌ها استفاده کنید.
بهتر است از جلو به عقب بشویید. یعنی اول فرج(مهبل) و سپس مقعد خود را بشویید. چون باکتری های مقعد می توانند به واژن شما سرایت کنند و باعث عفونت شوند.
مواردی که نباید برای شستشوی واژن استفاده کنید:
- صابون - از صابون‌ها، ژل‌ها و ضد عفونی کننده‌های معطر خودداری کنید زیرا می‌توانند تعادل سالم باکتری‌ها و سطح pH را در واژن مختل کنند و باعث تحریک شوند.
- شستشوی معطر - طبق یک مطالعه، استفاده از شستشوی معطر با خطر 3.5 برابر بیشتر عفونت‌های باکتریایی و بیش از دو برابر افزایش خطر ابتلا به عفونت دستگاه ادراری مرتبط است. محققان ارتباط مشابهی بین استفاده از دستمال‌های پاک کننده معطر و عفونت‌های ادراری کشف کردند.
- دوش نگیرید - در برخی از مطالعات دوش گرفتن با افزایش خطر عفونت و بیماری التهابی لگن مرتبط است. به جای وارد کردن آب به واژن خود، یک بخار گیاهی ملایم را امتحان کنید تا اثری مشابه بدون خطر داشته باشید. گرما و رطوبت بخار یونی باعث افزایش گردش خون و مخاط نازک می شود، مشابه روشی که بخار گیاهی احتقان بینی را از بین می برد، عمل می کند.
غذاهای طبیعی که واژن شما را سالم نگه می دارد
اگرچه واژن شما کاملاً قادر به محافظت از خود و تمیز شونده است، اما مراقبت های مناسب از واژن، مانند بهداشت خوب، رابطه جنسی ایمن و ویزیت منظم نزد پزشک زنان، همگی به حفظ pH شما کمک می کنند.
با این حال، راه های طبیعی برای ارتقای سلامت واژن وجود دارد، و در اینجا برخی از مواد غذایی وجود دارد که می توانید در وعده های غذایی روزانه خود بگنجانید و واژن شما از شما تشکر خواهد کرد:
- شکلات تلخ
- کیوی
- گواوا
- پرتقال
- فلفل سبز
- بادام ها
- دانه کدو تنبل
- آووکادو
- سیب
- دانه کتان
- زغال اخته
- سویا
- میوه تازه
- سبزیجات
سلامت واژن یک جزء ضروری از سلامت کلی یک زن است. مشکلات واژن می تواند بر باروری، تمایل به رابطه جنسی و توانایی رسیدن به ارگاسم تأثیر بگذارد.
مشکلات سلامت واژن درمان نشده می تواند منجر به استرس، مشکلات روابط و کاهش اعتماد به نفس شود.
در اینجا ما علائم واژن ناسالم و همچنین برخی از بیماری های رایج واژن و درمان های گیاهی موجود را مورد بحث قرار می دهم.
واژینوز باکتریایی (BV)
شایع ترین علت واژینوز باکتریایی جابجایی فلور(یا جمعیت) باکتریایی طبیعی در داخل واژن است.
از نظر پزشکی، نوعی باکتری به نام لاکتوباسیلوس به طور معمول در واژن وجود دارد و pH واژن را اسیدی نگه می دارد و در نتیجه از رشد سایر باکتری های عفونی جلوگیری می کند. هنگامی که سطح لاکتوباسیلوس با جابجایی تغییر کند یا کاهش یابد، این pH محافظ تغییر می کند و به واژینوز باکتریایی اجازه رشد می دهد.
بر اساس یافته های یک بررسی دارویی، 85 درصد از دختران نوجوان و بالغ حداقل یک بار در زندگی خود واژینیت (اصطلاح جامع درد و التهاب فرج و واژن) را تجربه کرده اند.
اغلب اوقات، زنان مبتلا به واژینوز باکتریایی اصلاً علائمی ندارند. از سوی دیگر برخی چنین علائمی دارند، مانند:
- احساس سوزش هنگام ادرار کردن
- خارش مداوم در آن ناحیه
- ترشحات سفید، سبز یا خاکستری از واژن، به خصوص با بوی ماهی که پس از رابطه جنسی افزایش می یابد.
طب سنتی بسیاری از درمان‌های خانگی و درمان‌های گیاهی بی‌خطر و آسان را برای زنان مبتلا به واژینوز باکتریایی ارائه می‌کند، از جمله:
1. ماست و پروبیوتیک ها
پروبیوتیک ها، از جمله ماست طبیعی و سایر مکمل های پروبیوتیک، با تقویت مجدد تعادل باکتریایی طبیعی بدن شما عمل می کنند. استفاده روزانه از حداقل یک وعده ماست یا هر مکمل پروبیوتیک مورد مطالعه قرار گرفته است و مشخص شده است که در برابر واژینوز باکتریایی فعال محافظت می کند و برای جلوگیری از موارد بعدی واژینوز باکتریایی مفید است.
راه های زیادی برای استفاده از ماست برای درمان واژینوز باکتریایی وجود دارد
- با استفاده از یک اپلیکاتور تامپون، ماست ساده بدون طعم را قبل از قرار دادن آن در واژن فریز کنید.
- مصرف ماست به صورت خوراکی
- گذاشتن ماست روی فرج(مهبل) اطراف دهانه واژن
- وارد کردن آن به صورت واژینال با انگشتان تمیز
2. روغن درخت چای
روغن درخت چای به صورت موضعی استفاده می‌شود، و اثربخشی خود را در برابر واژینوز باکتریایی نشان داده است، به ویژه زمانی که با روغن‌هایی مانند روغن نارگیل و بادام رقیق شوند. روغن درخت چای رقیق نشده می تواند برای پوست حساس واژن خورنده باشد.
روغن درخت چای می تواند در برخی افراد واکنش های آلرژیک ایجاد کند، بنابراین بهتر است ابتدا یک نمونه رقیق شده را روی پوست ساعد خود آزمایش کنید تا ببینید آیا بدن شما می تواند آن را تحمل کند یا خیر.
3. ویتامین C و E، مکمل ها
این ویتامین ها به قوی نگه داشتن بدن کمک می کند تا بتواند با عفونت های واژن مبارزه کند.
ویتامین C یکی از قوی ترین تقویت کننده های سیستم ایمنی موجود است. ویتامین E یک آنتی اکسیدان قوی است که به بدن در مبارزه با عفونت کمک می کند.
4. سیر
سیر برای دهه ها به عنوان یک درمان خانگی ارزان و موثر برای واژینوز باکتریایی به دلیل خواص ضد باکتریایی آن مورد استفاده قرار گرفته است. طبق یک مطالعه در سال 2014، عملکرد محافظتی خود را هم تراز با داروهای ضد باکتری خوراکی نشان داد.
کاندیدیازیس واژن (عفونت مخمری)
گونه‌های مخمرهای کاندیدا باعث ایجاد بیماری بسیار شایعی به نام ولووواژینیت کاندیدیایی می‌شوند که یک عفونت قارچی بسیار شایع در قسمت‌های واژن است. کارشناسان تخمین می زنند که 75 درصد از زنان در تمام سنین حداقل یک بار در طول زندگی خود عفونت قارچی را تجربه می کنند.
علائم کاندیدیازیس واژینال عبارتند از:
- خارش مداوم در ناحیه واژن و اطراف آن
- احساس سوزش به خصوص هنگام ادرار کردن یا رابطه جنسی
- ترشحات کشک مانند سفید از واژن
- ترشحات آبکی
- ناراحتی و درد واژن
- بوی بد واژن
عوامل مختلفی می توانند احتمال ابتلا به عفونت های قارچی واژن را افزایش دهند، مانند:
- عدم تعادل هورمونی یا استفاده طولانی مدت از داروهای ضد بارداری خوراکی
- تغییرات هورمونی در دوران بارداری، زایمان و شیردهی
- دیابت از قبل یا سایر بیماری های مزمن
- مصرف آنتی بیوتیک به صورت منظم
- سطح بالایی از اضطراب و استرس
- اختلال در عملکرد سیستم ایمنی
درمان طب سنتی در عفونت مخمری مشابه داروهایی است که برای درمان و پیشگیری از واژینوز باکتریایی استفاده می شود. بنابراین، برای عفونت های قارچی، می توانید از موارد ذکر شده در بالا و همچنین موارد زیر استفاده کنید:
1. مکمل های ویتامین C
ویتامین C یک تقویت کننده طبیعی ایمنی بدن است که در بسیاری از غذاها، به ویژه مرکبات و آب میوه ها یافت می شود. نشان داده شده است که مکمل ویتامین C، چه با مصرف بیشتر مرکبات و چه با مکمل های قرصی، هم در درمان عفونت های قارچی و هم در پیشگیری از شیوع بیماری در آینده کمک می کند.
2. گیاه اکیناسه
اکیناسه حاوی پلی ساکاریدهای دارویی است که ماکروفاژها را تحریک می‌کنند، گلبول‌های سفید خونی که به "جویدن" مخمر کمک می‌کنند را فعال می کند. جایگزینی برای آنتی بیوتیک ها است.
3. زردچوبه
این ترکیب زرد روشن با افزایش استرس اکسیداتیو باکتری ها را می کُشد و باعث می شود مخمر زودتر بمیرد. همچنین از انتقال باکتری از مخمر به شکل هیف که یک عامل بیماری زای اصلی است جلوگیری می کند.
5. روغن نارگیل
یکی دیگر از داروهایی که برای عفونت های قارچی و باکتریایی استفاده می شود، روغن نارگیل است. دارای خواص ضد باکتریایی و ضد قارچی فراوانی است که در طیف حفاظتی آن به کاندیدا آلبیکنس اشاره شده است.
این فعالیت حفاظتی توسط تعدادی از مطالعات نیز پشتیبانی می شود. برخلاف روغن درخت چای، روغن نارگیل به اندازه کافی ایمن است که می‌توان مستقیماً روی نواحی آسیب دیده اعمال شود، که مزیت دیگری نسبت به سایر روغن‌های ارگانیک است.
6. روغن اسطوخودوس، میخک، آویشن، مرمکی
این روغن ها با آسیب رساندن به غشای سلولی قارچ ها، باعث مرگ سلول های قارچی می شوند. چند قطره از روغن ها را با روغن نارگیل ترکیب کرده و به ناحیه واژن بمالید.
7. دانه خار مریم
این گیاه به سم زدایی کبد از داروهای تجویزی و هورمون های مشتق شده از قرص های ضد بارداری کمک می کند.
8. کالاندولا(گل همیشه بهار)
گل همیشه بهار اولین انتخاب گیاه پزشکان برای برفک است زیرا به طور طبیعی ضد قارچ، ضد باکتری و "ضد مخمر" است. تنتور آن را می توان در آب رقیق کرد و به عنوان دوش واژینال یا برای حمام کردن ناحیه فرج(مهبل) استفاده کرد.
